Có những nơi như ở thôn Khấu Chu, xã Bản Công, bà con phải đội đèn pin đi gặt từ 7 giờ tối đến 2 giờ sáng. Hình ảnh này không chỉ minh chứng cho sự thay đổi nhận thức về yếu tố mùa vụ mà còn là sự thay đổi trong tư duy, hành động quyết tâm nâng cao hiệu quả sản xuất nhằm bảo đảm an ninh lương thực và nâng cao đời sống kinh tế của bà con các dân tộc huyện vùng cao Trạm Tấu.

Xác định vụ mùa thường có thời gian chuẩn bị gấp hơn so với vụ xuân nên nông dân huyện Trạm Tấu đang đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa xuân để kịp làm vụ mùa. Không khí gối vụ đang hiện hữu khắp các cánh đồng.

Từ sáng sớm, cánh đồng Nà Luông, thôn Lừu 2 xã Hát Lừu rộng trên bảy chục héc - ta đã rộn rã tiếng người hòa trong tiếng máy tuốt lúa, máy cày bừa rền vang không ngớt, tạo nên một bức tranh đồng quê sôi động chạy đua với thời vụ. 

Bà Lò Thị Hiên, thôn Lừu 2 cho biết: "Tranh thủ thời tiết thuận lợi, gia đình tôi tập trung hết nhân lực để gieo cấy cho kịp thời vụ. Bởi vì, lúa xuân ở Trạm Tấu do khí hậu lạnh nên lúa sinh trưởng chậm, dẫn đến thu hoạch muộn hơn vùng thấp, khiến vụ mùa nếu cấy muộn thì năng suất sẽ không cao”.

Tại xã Bản Mù - địa phương có nền nhiệt còn thấp hơn các xã khác nên lịch thời vụ cũng chậm hơn. Bởi thế, những ngày này, bà con trong xã cũng tập trung thu hoạch lúa xuân gấp hơn theo phương châm "xanh nhà hơn già đồng”. 

Để hoàn thành gieo cấy hơn 274 ha lúa mùa theo kế hoạch, xã chỉ đạo bà con khẩn trương thu hoạch lúa xuân và thu hoạch đến đâu làm đất luôn đến đó để đảm bảo thời vụ gieo cấy lúa mùa. Đến nay, Bản Mù đã gieo cấy được khoảng trên 10% diện tích. 

Trao đổi về những giải pháp để hoàn thành gieo cấy lúa mùa trong khung thời vụ được huyện chỉ đạo, ông Giàng A Trang - Chủ tịch UBND xã cho hay: xã đã chỉ đạo bà con diện tích nào chín trước thì gặt trước, làm đất luôn và có thể cấy ngay; sau đó, quay lại gặt tiếp những thửa chín sau để đảm bảo cho kịp thời vụ.

Theo kế hoạch vụ mùa năm nay, huyện Trạm Tấu gieo cấy 1.530 ha lúa nước. Để hoàn thành chỉ tiêu này theo lịch thời vụ, ngành chức năng đã phối hợp với các xã tuyên truyền, vận động bà con đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa xuân; đồng thời, bắt tay ngay vào sản xuất vụ mùa. 

Huyện chỉ đạo đội ngũ khuyến nông viên cơ sở thường xuyên có mặt tại các thôn từ tháng trước để tư vấn, hướng dẫn nông dân lựa chọn các giống lúa phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, có năng suất cao đưa vào gieo cấy. 

Nhờ đó, đến nay, tỷ lệ gieo mạ đạt 100% diện tích và diện tích lúa mùa đã cấy đạt gần 20%; trong đó, các xã khu II, khu III đã hoàn thành được hơn 50%. 

Huyện Trạm Tấu phấn đấu đến ngày 25/7 hoàn thành gieo cấy lúa mùa. Để đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch cũng như khung lịch thời vụ, ông Nguyễn Minh Tâm -  Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Hỗ trợ phát triển nông nghiệp huyện Trạm Tấu cho biết: "Ngay khi lúa xuân bắt đầu cho thu hoạch, chúng tôi đã hướng dẫn bà con tranh thủ những ngày thời tiết thuận lợi tập trung thu hoạch nhanh gọn những diện tích lúa đã chín và gặt đến đâu cày bừa luôn đến đó để đảm bảo khung thời vụ”. 

Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, nông dân các xã đã nâng cao nhận thức về sự quan trọng của yếu tố mùa vụ; từ đó, chủ động hơn trong việc chuẩn bị cho sản xuất, nhất là trong thời điểm gối vụ thu hoạch lúa xuân và gieo cấy vụ mùa như hiện nay. 

Đặc biệt, có những nơi như ở thôn Khấu Chu, xã Bản Công, bà con phải đội đèn pin đi gặt từ 7 giờ tối đến 2 giờ sáng. Hình ảnh này không chỉ minh chứng cho sự thay đổi nhận thức về yếu tố mùa vụ của bà con người Mông, mà còn là sự thay đổi trong tư duy, hành động quyết tâm nâng cao hiệu quả sản xuất nhằm bảo đảm an ninh lương thực và nâng cao đời sống kinh tế của bà con các dân tộc huyện vùng cao Trạm Tấu.