A. YÊU CẦU CHUNG TRONG SẢN XUẤT RAU AN TOÀN THEO VIETGAP

Sản xuất rau an toàn theo hướng VietGap là điều kiện bắt buộc nếu muốn sản phẩm tồn tại trên thị trường. Rau sạch VietGAP là cách tạo sự uy tín cho nhà sản xuất cũng như đem lại sức khỏe đảm bảo cho người dùng.

*VietGAP là viết tắt của cụm từ tiếng Anh Vietnamese Good Agricultural Practicescó nghĩa là Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam được Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn ban hành dựa trên 4 tiêu chí:

+ Tiêu chí về kỹ thuật sản xuất đúng tiêu chuẩn.

+ Tiêu chí về an toàn thực phẩm gồm các biện pháp đảm bảo không có hóa chất nhiễm khuẩn hoặc ô nhiễm vật lý khi thu hoạch.

+ Tiêu chí về môi trường làm việc phù hợp với sức lao động của người nông dân

+ Tiêu chí về nguồn gốc sản phẩm từ khâu sản xuất đến tiêu thụ.

*Rau quả an toàn được sản xuất với 10 bước quy định theo tiêu chuẩn VietGAP:

1. Chọn đất trồng:

+ Đất cao, thoát nước tốt,  thích hợp với sự sinh trưởng của cây rau.

+ Cách ly với khu vực có chất thải công nghiệp và bệnh viện ít nhất 2km, với chất thải sinh hoạt thành phố ít nhất 200 m.

+ Đất không được có tồn dư hóa chất độc hại.

2. Nguồn nước tưới:

+ Sử dụng nguồn nước tưới từ sông không bị ô nhiễm hoặc phải qua xử lý.

+ Sử dụng nước giếng khoan (đối với rau xà lách và các loại rau gia vị).

+ Dùng nước sạch để pha phân bón lá và thuốc bảo vệ thực vật (BVTV).

3. Giống:

+ Phải biết rõ lý lịch nơi sản xuất giống. Giống nhập nội phải qua kiểm dịch.

+ Chỉ gieo trồng các loại giống tốt và trồng cây con khỏe mạnh, không mang nguồn sâu bệnh.

+ Hạt giống trước khi gieo cần được xử lý hóa chất hoặc nhiệt để diệt nguồn sâu bệnh.

4. Phân bón:

+ Tăng cường sử dụng phân hữu cơ hoai mục bón cho rau.

+ Tuyệt đối không bón các loại phân chuồng chưa ủ hoai, không dùng phân tươi pha loãng nước để tưới.

+ Sử dụng phân hoá học bón thúc vừa đủ theo yêu cầu của từng loại rau. Cần kết thúc bón trước khi thu hoạch ít nhất 15 ngày.

5. Phòng trừ sâu bệnh:

+ Áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM (integrated Pest Management).

+ Luân canh cây trồng hợp lý.

+ Sử dụng giống tốt, chống chịu sâu bệnh và sạch bệnh.

+ Chăm sóc theo yêu cầu sinh lý của cây (tạo cây khỏe).

+ Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng.

+ Sử dụng nhân lực bắt giết sâu.

+ Sử dụng các chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh hợp lý.

+ Kiểm tra đồng ruộng phát hiện và kịp thời có biện pháp quản lý thích hợp đối với sâu, bệnh.

Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật cần thiết và theo các yêu cầu sau:

+ Không sử dụng loại thuốc cấm sử dụng cho rau.

+ Chọn các loại thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp, ít độc hại với thiên địch, các động vật khác và con người.

+ Ưu tiên sử dụng các thuốc sinh học (thuốc vi sinh và thảo mộc).

+ Tùy theo loại thuốc mà thực hiện theo hướng dẫn về sử dụng và thời gian thu hoạch.

6. Sử dụng một số biện pháp khác:

+ Sử dụng nhà lưới, nhà kính để che chắn: nhà lưới, nhà kính có tác dụng hạn chế sâu, bệnh, cỏ dại, sương giá, nắng hạn, rút ngắn thời gian sinh trưởng của rau, ít dùng thuốc bảo vệ thực vật.

+ Sử dụng màng nilon để phủ đất sẽ hạn chế sâu, bệnh, cỏ dại, tiết kiệm nước tưới, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

7. Thu hoạch:

Sau khi thu hoạch quả được phân loại và tiến hành xếp vào khay sau đó chuyển đến nơi tiêu thụ. Qủa sau thu hoạch có thể để được 1 tuần với điều kiện khô thoáng tránh xếp chồng lên nhau.

8. Sơ chế và kiểm tra:

Sau khi thu hoạch, rau sẽ được chuyển vào phòng sơ chế, Ở đây rau sẽ được phân loại, làm sạch. Rửa kỹ rau bằng nước sạch, dùng bao túi sạch để chứa đựng.

9. Vận chuyển:

Sau khi đóng gói, rau sẽ được niêm phong và vận chuyển đến cửa hàng hoặc trực tiếp cho người sử dụng trong vòng 2h để đảm bảo điều kiện vệ sinh và an toàn.

10. Bảo quản và sử dụng:                                  

Rau được bảo quản ở cửa hàng ở nhiệt độ 20^oC và thời gian lưu trữ không quá 2 ngày. Rau an toàn có thể sử dụng ngay không cần phải ngâm nước muối hay các chất làm sạch khác.

B : KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CÀ CHUA.

1. Thời vụ :

 X: thời điểm trồng

- : Thời gian có cây cà chua trên đồng ruộng

2. Chuẩn bị đất và mật độ trồng:

3. Mật độ, khoảng cách: (900 – 1.100 cây/sào Bắc bộ hay 25.000 – 30.000 cây/ha)

Khoảng cách cây: Hè thu 40 cm;  Đông xuân: 45 cm

 4. Bón phân:

                                                                                 Đơn vị tính cho 1 sào Bắc Bộ = 360 m²

5. Chăm sóc:

                                       Hình ảnh nông dân chăm sóc cà chua      

* Làm giàn:

Sau trồng 35 – 40 ngày tiến hành làm giàn chữ A. Trong vụ hè thu cần tiến hành làm giàn sớm (sau khi cây hồi xanh) giúp cà chua không bị đổ khi gặp mưa lớn.

* Tưới nước:

- Sau khi trồng phải tưới nước ngay để cây chóng hồi phục (tưới bằng gáo, cách hốc 7 – 10 cm).

- Khi cây bắt đầu sinh trưởng mạnh thì tưới rãnh (7 – 10 ngày tưới 1 lần). Trường hợp xuất hiện bệnh héo xanh thì tưới rãnh làm bệnh lây lan do vậy cần chuyển sang tưới hốc thường xuyên.

* Tỉa chồi:

- Tỉa bỏ tất cả các chồi nhánh trên thân chính, chỉ giữ lại một nhánh mọc dưới nách lá xuất hiện chùm hoa đầu tiên.

- Khi trên cây đạt được số chùm hoa thì bấm ngọn và những chồi nách không cần thiết.

6. Phòng trừ sâu bệnh:

            * Đối với sâu:

             * Đối với bệnh:

 - Héo xanh: Cần tiến hành luân canh để hạn chế nguồn bệnh trong đất. Sử dụng giống kháng bệnh héo xanh.

- Virus: Diệt bọ phấn (môi giới truyền bệnh) bằng dầu khoáng SK, Selecron để hạn chế sự lây lan của virus.

Khi phát hiện cây bị héo xanh, virus cần nhổ bỏ ngay và tiêu độc cho đất bằng vôi bột hoặc Basudin.

Lưu ý: Không nên phun thuốc trừ sâu độc hại như Methylparathion, Azodrin, Furadan nhất là trong thời gian thu hái trái.

7. Thu hoạch

Thu hoạch đúng lúc khi quả cà chua chuyển sang màu vàng hoặc đỏ, không để dập nát, xây sát dùng các xô nhựa sạch thu quả, phân loại quả  xếp vào các thùng gỗ nhỏ. Bảo quản nơi thoáng mát (không dùng hóa chất như đất đèn để thúc cho quả chín nhanh).