Mặc dù đi sau so với các xã vùng trồng cam của huyện, song đến nay, người dân xã Chấn Thịnh, huyện Văn Chấn đã phát triển được 153 ha cây ăn quả có múi, đa dạng về cơ cấu giống, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Anh Trần Thanh Tùng ở xã Chấn Thịnh, huyện Văn Chấn giới thiệu về giống quýt đường Cái Bè.

10 năm trở lại đây, phong trào trồng cây ăn quả có múi ở Chấn Thịnh mới bắt đầu phát triển. Nhưng cũng vì thế mà diện tích này không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh vàng lá, thối rễ như phần lớn diện tích cây ăn quả lâu năm ở các xã vùng ngoài của huyện. Song không vì thế mà chủ quan, từ nhiều năm nay, xã Chấn Thịnh đã thường xuyên triển khai các hướng dẫn, kế hoạch chăm sóc từ việc phòng, trừ sâu bệnh hại cho đến kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch, chăm sóc sau thu hoạch. Xã còn tích cực tuyên truyền, vận động người dân trồng và chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật, tăng cường sản xuất theo hướng VietGAP, hữu cơ; đưa cây cam, quýt giống mới, giá trị cao vào trồng thử nghiệm… 

Gia đình anh Trần Thanh Tùng ở thôn Kiến Thịnh 2 hiện có 6 ha cam, quýt. Năm nay, vườn cam đang sinh trưởng, phát triển khá tốt, nhiều diện tích năm ngoái thu bói năm nay đã được thu hoạch chính thức, nâng diện tích được thu hoạch lên hơn 2 ha, sản lượng dự kiến đạt khoảng 30 tấn, tăng 20% so với năm ngoái, dự kiến thu về khoảng 600-700 triệu đồng, trong đó có khoảng 200 triệu đồng là từ các giống cam, quýt mới. 

Anh Tùng chia sẻ: "Lúc đầu tôi cũng trồng cây cam Đường canh, cam sành, cam sen, V2 như bao hộ trồng cam trong xã. Đến mùa thu hoạch, tôi nhận ra, nếu vẫn là những giống phổ biến này thì sẽ dễ bị thương lái ép giá do chín ồ ạt, sản lượng nhiều nên tôi đã trồng thử nghiệm 2 giống mới là quýt đường Cái Bè của tỉnh Tiền Giang và cam Cara ruột đỏ giống Úc. Mỗi năm tôi trồng thêm một ít, bây giờ tôi đã có khoảng 1.400 cây giống mới này. Quýt thì một phần diện tích đã được thu từ 4 năm nay rồi, còn cam Cara thì năm nay bắt đầu được thu. Năm ngoái tôi thu được trên 4 tấn, giá bán từ 27.000 - 35.000 đồng/kg mà còn không có để bán”. 

Theo anh Tùng, những giống mới này khá hợp đất, hợp khí hậu Chấn Thịnh, dễ trồng, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh hơn tuy nhiên đòi hỏi cách chăm sóc hoàn toàn khác so với giống truyền thống. Vì thế, anh phải vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, hàng năm, ngoài làm cỏ và bón phân 2 lần/năm, anh đều bổ sung thêm đạm cá từ việc ngâm chế phẩm sinh học với cá để tưới cho cây trồng.

Còn anh Hoàng Hành ở thôn Dày 2 chia sẻ: "Gia đình tôi có gần 2 ha cam các giống cam chanh Vinh, cam sành và cam Đường canh đã cho thu hoạch. Nhiều năm nay, gia đình tôi đã thay đổi hẳn tập quán sản xuất, từ sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hóa học sang sinh học, bảo đảm phun thuốc đúng dòng, đúng bệnh, cách ly đủ ngày. Nhờ đó, cây sinh trưởng, phát triển khá tốt, gần 2ha cho thu trung bình khoảng 18 tấn/năm, giá bán bình quân 13.000 đồng/kg, gia đình thu về 230 triệu đồng/năm. Từ đầu mùa cam năm nay, gia đình cũng cắt bán được 6 tấn cam chanh Vinh, thu về 70 triệu đồng rồi”. 

Trong năm 2024, gia đình anh Hành cũng là một trong những hộ dân được hỗ trợ 2.000 cây giống cam Đường canh theo hình thức nhân dân đối ứng 10.000 đồng/cây, huyện hỗ trợ 30.000 đồng/cây giống từ Đề án Hỗ trợ nhân dân khôi phục lại vùng cây ăn quả có múi của huyện Văn Chấn để mở rộng diện tích lên gần 4 ha, canh tác theo hướng VietGAP. Hiện nay, sau hơn 3 tháng trồng, cây giống đang sinh trưởng, phát triển tốt, hứa hẹn sẽ mang lại thu nhập cao hơn gấp đôi, gấp ba hiện tại sau khoảng 3 năm nữa. 

Nông dân Chấn Thịnh đang mở rộng diện tích, thay đổi tập quán canh tác, đa dạng cơ cấu giống, hình thành vùng trồng cây ăn quả tập trung. Bởi vậy, mặc dù đi sau, xã Chấn Thịnh đang từng bước vươn lên trở thành một trong những địa phương chủ lực trong vùng cây ăn quả có múi của huyện Văn Chấn.